Historia hipnozy jest dość obszerna, ale ciekawscy mogą się w nią zagłębić w pierwszej z brzegu książce poświęconej temu zjawisku. W bardzo skróconej wersji, dość powiedzieć, że hipnoza znana była już w czasach starożytnych. Zachowane pisma klinowe świadczą o tym, że już Sumerowie w IV wieku przed Chrystusem znali hipnozę i potrafili ją stosować. Informacje na temat hipnozy i jej stosowania odnaleźć można również w najstarszych pismach sanskryckich Indii. Metody, za pomocą których egipscy kapłani stosowali hipnozę można odnaleźć na liczącym ponad trzy tysiące lat tzw. papirusie Ebersa.
W starożytnym Egipcie, tak jak i w starożytnej Grecji praktykowano hipnozę podczas snu w świątyniach. W starożytnym Rzymie również znano hipnozę i jej prawa, natomiast jeśli chodzi o chrześcijaństwo, to stosowanie hipnozy podczas snu w świątyniach praktykowano do połowy VI wieku.
W czasach późniejszych praktykowanie hipnozy przejęli chrześcijańscy mnisi, którzy za jej pomocą uzdrawiali chorych. Potem tej metody leczenia, pod groźbą spalenia na stosie, zakazała Inkwizycja.
W Europie zjawiskami hipnozy zajmowali się między innymi Maximilian Hell, Franz Anton Mesmer, Abbe Faria, James Braid (któremu zawdzięczamy nazwę). Nie spotykali się oni z powszechnym aplauzem a raczej z drwiną ze strony środowisk naukowych, zgodnie z paradygmatem europejskiej nauki, że czego nie widać, albo czego na obecny stan nauki nie można wytłumaczyć, tego nie ma. Ich efekty leczenia przypisywano sile wyobraźni pacjentów. W połowie XVIII wieku stosowano hipnozę jako sposób na uśmierzanie bólu- wiele zabiegów chirurgicznych uśmierzanych tylko hipnozą przeprowadził londyński lekarz John Elliotson, oraz szkocki chirurg James Esdaile.
Pierwszymi, którzy uznali hipnozę za zjawisko normalne byli A.A. Liebeault i Hypolyte Bernheim. Przez jakiś czas hipnozą zajmował się także Zygmunt Freud, także Emile Coue, Jean M. Charcot. Pionierem badań nad hipnozą na przełomie XIX i XX wieku w Polsce był Julian Ochorowicz.
Hipnoza zaczęła odradzać się ponownie w latach 50-tych XX wieku. Badaniom zjawiska hipnozy przysłużył się amerykański psycholog, profesor Uniwersytetu Stanforda Ernest Hilgard, który wraz z André Mullerem Weitzenhofferem na podstawie licznych i wieloletnich eksperymentów opracował tzw. stanfordzką skalę podatności hipnotycznej. Mówiąc o historii hipnozy nie można pominąć amerykańskiego psychiatry, specjalisty od hipnozy Miltona H.Ericksona z jego szczególnym modelem terapii, którego sposób pracy zainspirował amerykańskiego lingwistę Johna Grindera i Richarda Bandlera do stworzenia programowania neurolingwistycznego (NLP).
Autor: Elżbieta Szwaczkiewicz